TOMMY LAWRENCE

Liverpool - Everton çok büyük bir derbidir. Bu derbi öncesinde BBC sokaktan insanlarla rastgele insanlarla röportaj yaparken videodaki amcaya 1967 yılında oynanan Liverpool - Everton maçını hatırlayıp hatırlamadığını soruyor. Amcanın cevabı '' I played in it '' yani '' ben o maçta oynadım '' oluyor. Bu güzel tesadüften ziyade adı Tommy Lawrence olan eski Liverpool kalecisinin soru sorulmadan önceki yüz ifadesi, hatırlanmanın vermiş olduğu mutluluk gerçek anlamda paha biçilemez bir şey. Çocukları da '' babam normalde konuşkan biri değildir ama çok iyi oynadığı bir maçı sormuşsunuz o yüzden cevaplamıştır. '' demişler. 1967 yılında oynanan maçın kahramanı gerçekten Tommy Lawrence olmuş...



Bir benzer hikaye de Metin Tekin'in başına gelmiş : Metin Tekin taksici anısı

AVRUPA'DA MAÇ YAYINLARI VE YAYIN GELİRLERİNİN DAĞILIMI

İNGİLTERE PREMIER LİGİ

Premier Lig gol teknolojisini kullanan ilk lig

Aslında bu yazıyı yazmamın nedeni Premier Lig'de yapılan son yayın hakları ihalesi. Yeni sözleşmeye göre 2016/17 sezonundan itibaren yayıncı kuruluşlar 3 sezon için 6.9 milyar € ödemeyi kabul etti. Bu daha önceden ödenen bedelin %70 oranında arttığını gösteriyor. Önce bu durumu sağlayan faktörlere bakmak lazım. Premier Lig açık ara en kaliteli yayını yapan lig. Maç öncesi istatistikler, pozisyonlar biter bitmez verilen tekrarlar, diğer ülkelere göre çok daha gelişmiş bir pilot kamera, saha içinde bulunan kamera sayısı gibi birçok faktör Premier Lig'i en izlenebilir lig haline getiriyor. Saha içinde oynanan futbolun hızı, oyuncuların kalitesi, stadyumların modernliği, seyircinin sahanın neredeyse içinde olması, golden sonra gelen ''yeeaahh', direkten dönen toptan sonra gelen ''ouvv'' sesi yine ligi en iyi yapan unsurlardan. Durum böyle olunca kulüplerin yayın gelirleri de diğer liglere oranla çok daha fazla oluyor. Örnek vermek gerekirse; Geçen sezon küme düşen Cardiff City Bundesliga şampiyonu Bayern Munich'ten 2 kat daha fazla yayın geliri elde etmiş. Yine Liverpool'un geçen sezonki lig yayın geliri 117 milyon €. Yeni yayın anlaşmasıyla beraber 2016/17 sezonundan itibaren Premier Lig'de ilk kez cuma günü maçları da izleyebileceğimizi de belirteyim.

Yayın Gelirlerinin Dağılımı

Premier Lig'de yayın gelirleri 50:25:25 kuralına göre dağılıyor. Bu kurala göre başlangıçta naklen yayın gelirlerinin %50'si tüm kulüplere eşit olarak dağıtılıyor. %25'i kulüplerin sportif başarısına, geriye kalan %25'te kulüplerin yayınlanan maç sayısına göre bölünüyor.

İSPANYA LA LIGA

5 büyük lig arasında havuz sistemine geçmeyen tek lig La Liga. İspanya'da toplam yayın gelirinin yaklaşık %50'si Real Madrid ve Barcelona arasında paylaşılıyor. Hatta Avrupa'da İngiltere Ligi takımlarından daha fazla kazanan sadece Real Madrid ve Barcelona bulunuyor. Bu iki takım yaklaşık 140 milyon £'luk yayın geliriyle Avrupa'nın zirvesinde. Geçen sezonun şampiyonu Atletico Madrid ise yayın gelirlerinden sadece yaklaşık olarak 50 milyon € kazanabildi.

Yayın Gelirlerinin Dağılımı

Real Madrid ve Barcelona'nın Avrupa'nın yayın gelirinden en çok kazanan kulüpleri olmaları İspanya'da kulüplerin yayıncı kuruluşlarla bireysel anlaşmalar yapabilmesiyle alakalı. Popüler kulüpler serbest anlaşma yaparak yayın gelirlerini artırabilirken diğer kulüplere ortalama 20 milyon £ gibi bir yayın geliri düşüyor. Bu dağılım modelinin İspanya'da oldukça tartışıldığını, La Liga'nın yakında havuz sistemine geçmesinin yüksek ihtimal olduğunu da ayrıca belirtelim.

ALMANYA BUNDESLIGA

Dortmund yıllardır kapalı gişe oynuyor

Bundesliga'da oldukça adil bir gelir dağılımı söz konusu. (Bayern Munich'e göre adil olmayabilir.) Son yapılan anlaşmayla Bundesliga takımları yaklaşık olarak 500 milyon € gibi bir parayı paylaşıyorlar. Almanya Milli Takımı'nın kazandığı Dünya Kupası, Bundesliga'da oynanan futbol kalitesinin ve stadyumdaki doluluk oranlarının artması, diğer ülkelerde Bundesliga'ya ilginin artması gibi faktörler 2016'dan sonra Bundesliga yayın gelirlerini oldukça arttıracak gibi görünüyor.

Yayın Gelirlerinin Dağılımı

Bundesliga'da Premier Lig'e benzer bir gelir dağılımı mevcut. Anlaşmaya göre yayın gelirinin %50'si tüm kulüplere eşit olarak dağıtılıyor. Geriye kalan %50'nin %75'i kulüplerin sportif başarısına, son kalan pay da kulüplerin ligde aldıkları puana göre bölünüyor. (Bu sisteme göre lig şampiyonu Bayern Munich sezon sonunda yayın gelirlerinden sadece 47 milyon € kazanabildi.)

İTALYA SERIE A

İtalya Serie A özellikle 2006'da patlayan şike skandalı ile beraber çok önemli prestij kaybına uğradı. Rekabet konusunda Avrupa'nın büyük liglerinin gerisinde kalsalar da yeni anlaşmayla beraber yayın gelirlerinde bir artış söz konusu. Son yıllarda Juventus'un domine ettiği ligin yayın hakları iki yayıncı kuruluşa paylaştırılmış durumda. Yeni yayın anlaşmasına göre 2015/16 sezonu ile beraber kulüplere 945 milyon € paylaştırılacak.

Yayın Gelirleri Dağılımı

2010 yılından itibaren havuz sistemine geçen Serie A'da yayın gelirlerinin %40'ı tüm kulüplere eşit olarak dağıtılırken, %30'u kulüplerin sportif performansına, kalan %30 ise kulüplerin yayınlanan maç sayısına göre dağıtılmakta. Bu sistemde geçen sezonun şampiyonu Juventus 90 milyon € yayın geliri elde etti.

FRANSA LIGUE 1

Fransa Ligi son yıllarda PSG'nin yaptığı atılımla daha popüler bir lig halini almış durumda. 600 milyon €'nun paylaşıldığı ligde yeni anlaşmayla birlikte 2016/17 sezonundan itibaren bu pay 750 milyon €'ya çıkacak. Geçen sezonun şampiyonu PSG'nin bu paydan 45 milyon € aldığını söyleyelim.

Yayın Gelirleri Dağılımı

Belki de Avrupa liglerinin en adil yayın hakları dağılımını Fransa Ligue 1 yapıyor. Ligue 1'de yayın gelirlerinin %83'ü 'Dayanışma Primi' adı altında tüm kulüplere eşit olarak dağıtılmakta. %10 kulüplerin lig sıralamasına, geriye kalan %7 ise her hafta oynanan maçlarda en çok reytingi alan 3 kulübe paylaştırılıyor. Fransa Ligi'nde son 5 haftaya girerken 3-4 takımın şampiyonluğuna oynamasında bu gelir dağılımındaki adil sistemin payının önemli bir faktör olduğu söylenebilir.

TÜRKİYE SÜPER LİG

Türkiye Ligi'nde özellikle 2011 yılındaki şike skandalının ardından reytingler düşmüş durumda. Maça gitmek isteyenlere zorunlu Passolig uygulamasının getirilmesi, kulüp takımların Avrupa'da başarılı olamaması, Milli Takım'ın son yıllardaki kötü durumu da ülkede futbola ilgiye azaltan diğer önemli faktörler. Bana göre Türkiye'de futbolu bitirme noktasına getiren asıl durum vasıfsız yöneticiler, futboldan anlamayan kavgayla beslenen, başarıya giden yolda her eylemi mübah gören kulüp başkanlarıdır. Konumuza dönersek Süper Lig'de kulüplere paylaştırılan toplam yayın geliri yaklaşık 600 milyon TL olduğunu söyleyelim.

Yayın Gelirleri Dağılımı

Türkiye'de başka hiçbir ülkede görülmeyen değişik bir gelir dağılımı sistemi var. Öyle bir sistem ki ülkenin büyük kulüpleri de anadolu takımları da bu sistemden şikayetçi durumda.

Türk futbolunu bu adam yönetiyor...

Süper Lig'de naklen yayın gelirlerinin %35' tüm takımlara eşit olarak,  %11'i şampiyon olmuş 5 takıma şampiyonluk sayılarına göre, %45'i performansa bağlı olarak başarı primi şeklinde, geriye kalan %9'u ise ilk 6'ya giren takımlara başarı primi olarak dağıtılmakta. 

Yayın haklarının kulüp gelirlerinin neredeyse yarısını oluşturduğu düşünülürse önümüzdeki dönemde Premier Lig takımlarının Avrupa kupalarında daha başarılı olacağını, havuz sistemine geçilmediği takdirde La Liga'da rekabetin iyice biteceğini, Bundesliga'nın 3-4 yıl içinde en çok izlenen ilk iki lig arasına gireceğini, Serie A'nın artan yayın gelirleri ile birlikte 3 yıl içinde toparlanacağını öngördüğümü belirteyim. Süper Lig'den ise federasyon başkanından kulüp yöneticilerini kadar bu adamlar yönettikçe pek bir yol olmayacağı oldukça açık.

ALTIN AYAKKABI ÖDÜLÜ VE SEZONUN EN İYİ FUTBOLCU İSTATİSTİKLERİ

siyah inci Eusebio

Altın Ayakkabı Ödülü

Altın Ayakkabı 1967/68 sezonundan itibaren ulusal liglerde en çok gol atan oyuncuya verilen ödüldür. Bu ödüle 1991-96 yılları arasında ara verildikten sonra 1996/97 sezonuyla beraber 'European Sports Magazines' dergisi organizasyonuyla verilen ödülün verileceği futbolcuyu belirleyen sistem de değişti. Eski sistemde ülkelerin en üst liglerinin gol kralları birbiriyle yarışırken yeni sistemle beraber her ligin zorluk derecesinin eşit olmadığı düşünülerek liglere zorluk katsayısı koyuldu. Bu katsayı Uefa Ülke Puanı sıralamasındaki ilk 5 ülke için 2, 6 ile 21. sıra arasındaki ülkeler için 1.5 ve diğer ülke ligleri için 1 olarak belirlendi. Örnek vermek gerekirse Premier Lig'de 30 gol atan futbolcu 60 puan toplarken Türkiye Ligi'nde oynayan bir futbolcunun 60 puana ulaşması için 40 gol atması gerekmektedir.

GOL TSİGALKO, ASİST NİKİFORENKO !

Maxim Tsigalko'nun efsane istatistiklerinden biri

Championship Manager 01-02 oynayanlar çok iyi bilir Maxim Tsigalko ve Sergey Nikiforenko'yu. Yanlarına Okoronkwo, Aghahowa ve N'diaye'yi de alınca herhangi bir ligden herhangi bir takımı Şampiyonlar Ligi'nde iddialı hale getirebiliyorlardı. Championship Manager'da şu anki Ronaldo'nun istatistiklerinin üstüne çıkabilen bu adamları yeşil sahada hiç görmemiştim. Nikiforenko ve Tsigalko'nun youtube'da videosuna rastladım ve paylaşmak istedim. İşte o video : http://www.youtube.com/watch?v=f8Iv9WqQ0Ek&feature=youtu.be

ÇEYREK FİNALDE GÜNÜN MAÇLARI

Grubundan lider çıkan tüm takımlar çeyrek finale çıkmış olsa da beklenenden çok daha çekişmeli 2. tur maçları izledik. 2. turdaki 8 maçın 5'i uzatmalara gitti. Turnuvada 4 Güney Amerika, 4 Avrupa takımı kaldı. Özellikle Şili, Meksika ve Cezayir'in beklenenden daha iyi performans sergilediğini ve elenmelerinin üzücü olduğunu söyleyebiliriz. Turnuvadaki her maçta sürpriz olma potansiyeli var. Çeyrek finallerinde sürprizli geçeceğini öngörebiliriz.

Günün maçları;

SON 16'DA GÜNÜN MAÇLARI

James Rodriguez (Hames) 4 maçta 5 gol ile oynuyor.

Son 16 maçları dün başladı. Brezilya Şili'yi, Kolombiya da Uruguay'ı eleyerek birbirlerinin rakibi oldular. Şili'nin elenmesine üzüldüğümü saklamayacağım. 2010'da oldukça iyi bir futbol oynamışlardı ama fazla ilerleyememişlerdi. Bu turnuvada da hak etmedikleri şekilde elendiler. Özellikle Ömer Üründül ve Fatih Terim yorum yaptıkça maç içerisinde Şili'ye olan sempatim daha da arttı.

DÜNYA KUPASI'NDA PATLAMA YAPABİLECEK GENÇ OYUNCULAR

Bu sezonki performanslarıyla dikkat çeken ve kariyerlerindeki ilk Dünya Kupası tecrübelerini Brezilya'da yaşayacak birçok genç oyuncu izleyeceğiz. Bu oyunculardan bazıları büyük takımlarda oynarken bazıları da gelecekte en üst seviyede oynamaya aday futbolcular. Bunlar arasından 23 yaşının altında olan, yüksek potansiyelli futbolcuların kısa bir derlemesini yaptım. Bu futbolcuların Dünya Kupası sonrasındaki seviyelerini, takımlarındaki akıbetlerini, transfer yapıp yapamayacaklarını hep beraber göreceğiz. Yazmaya başlayalım;

2014 DÜNYA KUPASI GRUPLARI VE GRUP AŞAMASI TAHMİNLERİ

Vuvuzelanın futboldan daha ön plana çıktığı 2010 Dünya Kupası'ndan sonra Brezilya 2014'ten beklentim oldukça yüksek. Her ne kadar bundan 10 sene öncesine göre futbolcu kalitesi düşse de her takım ayrı bir hikayeyle Brezilya'da başarıyı yakalamaya çalışacak. Dünya Kupası'nın başlamasına 48 saatten az bir süre kala 'ben demiştim' demek için hem grupları değerlendirip hem de tahminlerimizi yapalım.

DÜNYA KUPASI ÖNCESİ BELÇİKA İNCELEMESİ

Dünya Kupası'na nasıl katıldılar ?

kevin de bruyne

Dünya Kupası Avrupa elemelerinde A grubunda; Hırvatistan, Sırbistan, İskoçya, Galler ve Makedonya ile eşleşen Belçika, grubu 10 maçta 8 galibiyet, 2 beraberlik ve +14 averajla tamamladı. Bu performans onları grup lideri olarak Brezilya'ya götürdü. Grup aşamasında deplasmanda oynadıkları 5 maçın tamamını kazanıp kalelerinde sadece 1 gol görmeleri de bir diğer önemli istatistikleriydi. Sezon ortasında Chelsea'den Wolfsburg'a kiralanan Kevin De Bruyne attığı 4 golle elemelerde takımı adına en çok gol atan oyuncu olma başarısını gösterdi.

UEFA ÜLKE PUANI NEDİR? NASIL HESAPLANIR ?

UEFA Ülke Puanı, UEFA'ya bağlı olan ülkelerin Şampiyonlar Ligi ve Avrupa Ligi'ne göndereceği takım sayısını, bu takımların hangi Avrupa kupasında oynayacağını ve oynayacakları turnuvaya hangi aşamadan başlayacağını belirleyen, kulüp bazında ise Avrupa kupalarına gitmeye hak kazanan takımların seri başı olup olamayacağını ve grup aşamasında takımların kuraya gireceği torbayı belirleyen puanlama sistemidir. Ülke puanını Avrupa liglerinde oynayan kulüp takımlarının getirdiği puanlar belirler.

Puanlama sisteminde ülke sıralaması belirlenirken ülkelerin son 5 yılda topladıkları puanlar toplanır. Avrupa kupalarında final maçları oynandıktan sonra ortaya çıkan sıralama 2 sezon sonrasını etkiler. Yani ligler başladığında sene sonunda Avrupa'ya gidecek kulüp sayısı bellidir.

ÜLKE PUANI HESAPLAMASI

 

UEFA Ülke Puanı, bir ülkeden o sezon Şampiyonlar Ligi ve Avrupa Ligi'ne giden takımların topladığı bütün puanların toplamının, o ülkenin Avrupa'da temsil edildiği takım sayısına bölünmesiyle hesaplanır. Örneğin 2013-2014 sezonunda 51 puan toplayan 6 Fransa takımı ülkelerine 8.5 ülke puanı kazandırmıştır. (51/6=8.5)